Brak ubezpieczenia OC nieużywanego samochodu – kto jest zwolniony z opłat?

Czy można jakoś uniknąć tej konieczności, nie łamiąc prawa i nie przysparzając sobie problemów? Odpowiadamy. Chęć zaoszczędzenia na OC i zrezygnowania z jego zakupu dla nieużywanego pojazdu może być bardzo kusząca. Trzeba jednak pamiętać, że finansowe konsekwencje takiego działania mogą sięgnąć nawet setek tysięcy złotych, jeśli przez przypadek spowodujesz szkodę. Biorąc pod uwagę to, że średnia cena OC w 2022 roku wyniosła 505 zł – jak podaje raport RanKING przygotowany przez ekspertów Rankomat – zakup ubezpieczenia może się okazać znacznie korzystniejszą opcją niż ryzykowanie i jeżdżenie bez polisy.

Porównaj polisy OC/AC

Kiedy trzeba płacić ubezpieczenie OC za nieużywany samochód?

Kwestię obowiązku posiadania ważnego OC precyzuje ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z nią każdy pojazd mechaniczny zarejestrowany w Polsce musi być objęty obligatoryjną polisą OC.

„Zarejestrowany” stanowi tutaj słowo-klucz. Jedynym czynnikiem, który mógłby znieść ten obowiązek zgodnie z prawem, jest wyrejestrowanie pojazdu. Sam fakt, że jest on nieużywany lub niesprawny, nie ma żadnego znaczenia w kontekście powstania obowiązku ubezpieczeniowego. Nie jest zatem wystarczającym powodem do tego, by uniknąć kary za brak OC oraz pozostałych konsekwencji jazdy bez ważnej polisy.

Dlaczego nieużywany, ale zarejestrowany samochód musi mieć polisę OC?

Obowiązek płacenia składek OC za pojazdy, które nie są czynnie użytkowane, budzi sporo wątpliwości. Wielu kierowców argumentuje swoje niezadowolenie tym, że przecież auto nie opuszcza stałego miejsca parkingowego, bo nie jest w stanie z niego wyjechać. Skoro nie porusza się po drodze, to nie ma możliwości spowodowania szkody na innym uczestniku ruchu drogowego.

Czy tak jest w rzeczywistości? Okazuje się, że nawet niesprawne i niejeżdżące auto może przyczynić się do powstania szkody, której likwidacja mogłaby być bardzo kosztowna. Przykłady prezentujemy poniżej:

• stoczenie samochodu zaparkowanego w stałym miejscu – na skutek niezaciągnięcia hamulca ręcznego lub jego awarii, a nawet działania silnego wiatru,
• uderzenie drzwiczkami samochodu o karoserię innego auta, które jest zaparkowane obok,
• kradzież pojazdu – jeśli złodziej wyrządzi szkodę Twoim pojazdem, będziesz odpowiadać za jej zlikwidowanie,
• nagła konieczność użycia samochodu – nawet jeśli będzie to motywowane sprawą życia i śmierci, to i tak nie unikniesz kary za brak OC po wyjechaniu nieubezpieczonym autem na drogę.

Kiedy trzeba wykupić polisę OC dla nieużytkowanego pojazdu?

Każdy zarejestrowany samochód musi mieć ważne ubezpieczenie OC. W związku z tym masz obowiązek zakupu polisy przed zarejestrowaniem samochodu po zakupie. Potwierdzenie polisy jest zresztą niezbędne do dopełnienia związanych z tym formalności w wydziale komunikacji. Bez zakupionego ubezpieczenia nie uda Ci się zatem zarejestrować auta.

Kiedy dopuszczalny jest brak ubezpieczenia OC nieużywanego samochodu?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, obowiązek posiadania OC spoczywa na właścicielu zarejestrowanego pojazdu Od razu nasuwa się zatem odpowiedź na powyższe pytanie: aby nie płacić za OC, trzeba wyrejestrować pojazd. Choć na pierwszy rzut oka wydaje się to tak proste, to jednak wiąże się z koniecznością dopełnienia sporej liczby formalności.

Trzeba też liczyć się z tym, że każdy właściciel pojazdu mechanicznego ma obowiązek jego zarejestrowania. Na spełnienie tego obowiązku masz 30 dni od momentu zakupu auta, który jest rozumiany jako data transakcji znajdująca się na umowie kupna-sprzedaży. Jeśli tego nie zrobisz lub przekroczysz wyznaczony termin, otrzymasz karę nałożoną przez starostę. Jej wysokość może wahać się od 200 do 1000 zł.

Kiedy można wyrejestrować nieużywany samochód, aby nie płacić za polisę OC?

Wyrejestrowanie pojazdu to jeden z nielicznych sposobów na to, by znieść obowiązek ubezpieczeniowy i uniknąć konieczności opłacania składki OC. Warto jednak mieć na uwadze, że nie jest to takie proste, bo nie każdy pojazd może zostać wyrejestrowany. Jest to dopuszczalne w następujących sytuacjach:

• zezłomowanie auta w stacji demontażu pojazdów,
• wywiezienie samochodu za granicę w celu jego sprzedaży lub zarejestrowania w innym kraju,
• wycofanie auta z obrotu, np. w wyniku decyzji administracyjnej lub oświadczenia wystosowanego przez producenta,
• kasacja przeprowadzona za granicą,
• całkowita utrata samochodu, np. na skutek jego spalenia czy uczestnictwa w poważnym wypadku,
• kradzież – będziesz do tego potrzebować policyjnego zaświadczenia o kradzieży auta. Warto wspomnieć, że jest to przypadek, w którym możesz ponownie zarejestrować wyrejestrowany samochód, o ile uda się go odnaleźć, a służby wydadzą stosowną notatkę, która to potwierdzi.

Można spotkać się czasem z opiniami wskazującymi na to, że do złomowania pojazdu nie jest potrzebne ubezpieczenie OC. O ile być może uda się przeprowadzić ten proces bez okazywania potwierdzenia posiadania polisy, o tyle w praktyce stoi to w sprzeczności z prawem. Dlaczego? Ubezpieczenia nie potrzebuje tylko wyrejestrowane auto, a w tym przypadku wyrejestrowanie będzie miało miejsce dopiero po zezłomowaniu. W efekcie przez pewien czas nie będziesz spełniać obowiązku ubezpieczeniowego, który nakłada na Ciebie prawo – przypomina Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w ubezpieczeniaonline.pl.

Jak krok po kroku przeprowadzić proces wyrejestrowania pojazdu?

W każdej z powyższych sytuacji proces wyrejestrowania samochodu będzie wyglądać podobnie. Różnica będzie polegać jedynie na wymaganych dokumentach, które należy przedłożyć w urzędzie. Zobacz, jak przeprowadzić ten proces krok po kroku.

1. Wypełnij wniosek o wyrejestrowanie pojazdu.
2. Przygotuj wszystkie niezbędne dokumenty, czyli:
   1. dowód tożsamości,
   2. dokumenty poświadczające spełnienie warunku pozwalającego na wyrejestrowanie, np. zaświadczenie ze stacji demontażu o przeprowadzeniu złomowania, postanowienie o umorzeniu śledztwa w sprawie kradzieży pojazdu czy dokument poświadczający zbycie pojazdu za granicą,
   3. pełnomocnictwo, jeśli zamierzasz wysłać do urzędu swojego pełnomocnika.
3. Wnieś opłatę za wyrejestrowanie pojazdu (10 zł) i zachowaj potwierdzenie zapłaty.
4. Złóż wniosek w wydziale komunikacji właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania. Decyzję otrzymasz w ciągu 30 lub maksymalnie 60 dni.
5. Po otrzymaniu decyzji o wyrejestrowaniu samochodu przekaż ją ubezpieczycielowi, aby wypowiedzieć umowę.

Niekiedy można załatwić tę sprawę przez Internet, jeśli urząd dysponuje elektroniczną skrzynką podawczą. Mimo wszystko może się okazać, że i tak przyjdzie Ci odwiedzić urząd osobiście, aby przedstawić oryginały dokumentów do wglądu.

Czy można czasowo wyrejestrować nieużywany samochód?

Całkowite wyrejestrowanie samochodu to rozwiązanie ostateczne i niemożliwe do cofnięcia. W zależności od tego, jaki powód Cię do tego skłonił, musisz go zrealizować – czyli np. sprzedać pojazd za granicą czy zezłomować go. Istnieje jednak połowiczne rozwiązanie, które pozwala na wyrejestrowanie go na pewien czas, a następnie powtórne zarejestrowanie, bez żadnych przykrych konsekwencji dla właściciela.

Taką furtką jest czasowe wyrejestrowanie pojazdu, które sprowadza się do wycofania go z czynnego ruchu na pewien ściśle określony  czas – od 2 do nawet 48 miesięcy. Gdy ten okres upłynie, samochód powinien zostać ponownie zarejestrowany.

Czasowe wyrejestrowanie nakłada na właściciela pojazdu bardzo ważny obowiązek. Gdy pojazd nie jest zarejestrowany, nie może opuszczać garażu czy posesji. Konieczne jest zatem zabezpieczenie go w taki sposób, by nie było to możliwe – ani dla Ciebie, ani dla osób postronnych.

Nie da się ukryć, że taka możliwość jest bardzo korzystna dla kierowców. Niestety, nie każdy może z niej skorzystać. Prawo pozwala na czasowe wyrejestrowanie:

• samochodów ciężarowych,
• samochodów osobowych, których konstrukcja nośna jest uszkodzona w stopniu uniemożliwiającym standardowe użytkowanie, zatem wymaga czasochłonnej naprawy. Dokładna lista przypadków, które obejmuje ten przepis, jest precyzowana przez ustawę Prawo o ruchu drogowym,
• przyczep do 3,5 tony,
• autobusów,
• ciągników samochodowych,
• pojazdów specjalnych przeznaczonych do spełniania konkretnych funkcji (może to być np. laweta).

Czy można zawiesić ubezpieczenie OC dla nieużywanego samochodu?

Warto zwrócić uwagę na to, że czasowe wycofanie z obiegu nie równa się wyrejestrowaniu pojazdu. Podsumowując, czasowe wyrejestrowanie nie znosi obowiązku posiadania OC. Wciąż musisz je mieć, a jeśli nie kupisz polisy, możesz spotkać się z koniecznością opłacenia kary za brak OC nałożonej przez UFG.

Czasowe wycofanie z obiegu może jednak przyczynić się do znacznego obniżenia wysokości składki ubezpieczenia, o ile złożysz odpowiedni wniosek u ubezpieczyciela. I tak będzie to zatem duża oszczędność dla kierowcy, który nie będzie musiał opłacać pełnej składki.

Ile kosztuje czasowe wyrejestrowanie nieużywanego pojazdu?

Przeprowadzenie procesu czasowego wyrejestrowania pojazdu wiąże się z pewnym wydatkiem. Podstawowa opłata wynosi 80 zł i jest pobierana w przypadku 2-miesięcznego wycofania samochodu z ruchu. Okres ten można wydłużyć w zależności od indywidualnej sytuacji, dopłacając odpowiednio:

• 4 zł za każdy miesiąc – od 3 do 12 miesięcy,
• 2 zł za każdy miesiąc – od 13 do 24 miesięcy,
• 0,25 zł za każdy miesiąc – od 25 do 48 miesięcy.

Z dodatkową opłatą muszą liczyć się osoby, które nie są w stanie osobiście stawić się w urzędzie i dopełnić formalności. Mogą skorzystać z pomocy pełnomocnika, jednak będzie się to równać opłacie skarbowej w wysokości 17 zł.

Czy można kupić OC krótkoterminowe dla nieużywanego samochodu?

Korzystną alternatywę dla standardowego ubezpieczenia samochodu stanowi OC krótkoterminowe, którego umowa jest zawierana na maksymalnie 30 dni. Krótki okres ochrony ubezpieczeniowej równa się niskiej składce, a do tego samochód nie musi mieć ważnej polisy przez cały rok, a tylko wtedy, gdy wyjeżdża na drogę.

Skoro jest to opcja tak opłacalna dla kierowców, dlaczego słyszy się o niej tak rzadko? Krótkoterminowe OC znajduje zastosowanie tylko w ściśle określonych sytuacjach, zatem nie każdy może z niego skorzystać. Takie ubezpieczenie może kupić osoba, która:

• właśnie sprowadziła auto z zagranicy i czeka na zakończenie procesu jego rejestracji,
• prowadzi komis samochodowy lub inną działalność związaną bezpośrednio z handlem samochodami,
• jest właścicielem pojazdu historycznego, zabytkowego lub wolnobieżnego,
• są posiadaczami samochodu zarejestrowanego czasowo, np. przed wywozem za granicę.

Jakie są kary za brak ubezpieczenia pojazdu?

Wysokość kary za brak OC nakładanej przez UFG zależy od płacy minimalnej ustalanej przez rząd na konkretny okres. W 2023 roku nastąpią 2 podwyżki płacy minimalnej względem ubiegłego roku. Pierwsza weszła w życie 1. stycznia 2023 r. i wyniosła 3490 zł brutto. Kolejna podwyżka nastąpi 1. lipca 2023 r. i wtedy płaca minimalna wyniesie 3600 zł brutto.

Porównaj polisy OC/AC

W jaki sposób wpłynie to na wysokość kary za brak OC? W poniższych tabelach podsumowaliśmy kwoty na pierwszą i drugą połowę 2023 roku.

Nawet jeśli na pierwszy rzut oka zakup OC dla nieużywanego samochodu może wydawać się zbędnym wydatkiem, w rzeczywistości służy zabezpieczeniu interesów kierowcy. Co więcej, niedopełnienie tego obowiązku może Cię słono kosztować, w odróżnieniu od zakupu taniego OC, które znajdziesz w atrakcyjnej cenie, korzystając z porównywarki OC/AC online.